1. Đặc điểm và công dụng của cúc bách nhật
Cúc bách nhật có tên khoa học là
Gomphrena globosa L. , là một loại cây thảo sống hàng năm, thân hình trụ mọc thẳng đứng, cao từ 20 – 60cm.
Lá mọc đối, hình bầu dục, dài 5 – 10cm, rộng 2 – 4cm, gần như không có cuống. Cả thân và lá đều có lông mềm và nhỏ.
Hoa thường nở vào mùa hạ, có màu tím nhạt, trắng hoặc hồng sẫm, hợp thành đầu dày đặc dáng hình cầu, mọc ở đỉnh.
Quả là một túi có vỏ mỏng như màng. Hạt hình trứng, màu nâu đỏ, bóng nhoáng.
Để làm thuốc, cúc bách nhật được thu hái vào mùa hè, phơi hoặc sấy khô, bảo quản dùng dần.
Hoa cúc bách nhật chữa viêm phế quản, bệnh đường hô hấp
Theo Đông y, hoa cúc bách nhật vị ngọt, tính bình, có công dụng thanh can tán kết (làm mát tạng can và làm mất hiện tượng kết tụ), minh mục (làm sáng mắt), chỉ khái định suyễn (làm ngừng ho hen);
Cúc bách nhật thường được dùng để chữa các chứng bệnh như đầu phong (đau đầu do phong hoả, khi đau, khi không, có sự xúc động thì đau), mục thống (đau mắt), khí suyễn khái thấu (ho hen), lỵ tật (bệnh kiết lỵ), bách nhật khái (ho gà), tiểu nhi kinh phong (trẻ em co giật), loa lịch (lao hạch), sang dương (lở loét)…
2. Bài thuốc chữa viêm phế quản
Cúc bách nhật trắng
Để điều trị viêm phế quản, dùng 1 trong số bài thuốc sau:
– Bài 1: 10 cụm hoa cúc bách nhật tươi hoặc 15 – 20g hoa khô, sắc uống.
– Bài 2: Hoa cúc bách nhật trắng 20 bông, tỳ bà diệp 5 cái, sắc uống.
– Bài 3: Hoa cúc bách nhật 30g, kim tiền thảo 30g, sắc uống.
– Bài 4: Hoa cúc bách nhật 6g, rễ cúc bách nhật 9g, sắc uống.
– Bài 5: Hoa cúc bách nhật 15g, nga bất thực thảo 30g, cam thảo dây 30g, sắc uống.
– Bài 6: Hoa cúc bách nhật 10g, địa long 10g, tỳ bà diệp 10g, ma hoàng sao 6g, hạnh nhân 10g, sắc uống.
Lưu ý: Bài thuốc hỗ trợ giảm ho được giới thiệu trên đây bởi thạc sĩ, bác sĩ có trình độ chuyên môn người không có chuyên môn không nên dùng tùy tiện vì việc dùng thuốc phụ thuộc và thể trạng, tình hình bệnh tật của mỗi cá thể. Do đó, cần phải được thăm khám và dùng theo chỉ định của thầy thuốc.