Điều đặc biệt là loài cây này vốn sống ký sinh trên rễ của các loại cây lớn trên sa mạc, chỉ khi đến mùa Xuân tiết trời ấm áp nó mới nhô lên mặt đất.
Cây thường cao khoảng từ 15 – 30cm, có khi tới hàng mét. Vào các tháng 5, tháng 6 cây ra hoa dày đặc; hoa mọc ra từ chóp (phần ngọn), màu vàng nhạt, hình chuông, xẻ 5 cánh, cánh hoa màu xanh hoặc tím nhạt; tới các tháng 6, tháng 7 kết quả, nhỏ li ti, màu xám. Phần thân rễ phát triển thành củ, người ta dùng bộ phận này để làm thuốc. Củ to mập, mềm, nhiều dầu, ngoài có vẩy mịn, mềm, màu đen là có chất lượng tốt.
Vị thuốc này còn có những tên khác như: Nhục tùng dung, Thung dung, Địa tinh (nghĩa là tinh chất của đất), Kim duẩn (măng vàng), Đại vân, Hắc tư lệnh (vì có tác dụng bổ thận mạnh)…
Từ hàng ngàn năm nay, vị thuốc Nhục thung dung đã được tôn vinh như một loại “thần dược” của đấng mày râu và còn được thêu dệt bởi một truyền thuyết hết sức ly kỳ.
Theo đó, loài thảo dược kỳ lạ này vốn là một loại nấm đặc biệt, rất quý hiếm vì chỉ mọc lên từ những chỗ mà tinh dịch của con ngựa bạch đực rớt xuống khi giao phối với ngựa cái… Chính vì vậy mà nó có tác dụng vô cùng mạnh mẽ đối với cánh mày râu trong việc tăng cường bản lĩnh đàn ông.
Theo Đông y, Nhục thung dung có vị ngọt, mặn, tính ấm; vào 2 kinh thận, đại tràng; có tác dụng bổ thận, ích tinh, nhuận táo, hoạt tràng; chủ trị nam giới liệt dương (dương nuy), nữ giới không có thai, đới hạ (nhiều khí hư), băng lậu, lưng gối lạnh đau, cơ bắp không có sức, huyết khô tiện bí (táo bón do huyết khô).
Trong các sách y dược cổ, Nhục thung dung cũng đều được ghi lại là loại thuốc bổ có tác dụng bổ thận, tráng dương, tăng cường sinh lực cho nam giới.
Sách “Nhật Hoa Tử bản thảo” viết: “Nhục thung dung nhuận ngũ tạng, trưởng cơ nhục, ấm lưng gối”.
Sách “Trung Dược Học” viết: “Nhục thung dung bổ thận dương, ích tinh huyết, nhuận trường, thông tiện”.
Sách “Đông Dược học thiết yếu” viết: “Nhục thung dung bổ thận dương, thông nhuận đường ruột”…
Các kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy, hàm lượng hoạt chất sinh học trong nhục thung dung rất phong phú.
Theo “Từ điển các vị thuốc dưỡng sinh hiện đại”, Nhục thung dung có chứa các chất như: boschnaloside, orobanin, 8- epilogahic acid, betaine, nhiều loại axít hữu cơ và trên 10 axít amin.
Những chất này có tác dụng kiềm chế quá trình lão suy và kéo dài tuổi thọ, tăng thể lực, tăng cường khả năng miễn dịch, có tác dụng hạ huyết áp ở mức độ nhất định và có tác dụng như một loại hoóc- môn sinh dục.
Ngoài ra, những chất này có khả năng kích thích, điều tiết hoạt động của tuyến thượng thận, khắc phục tình trạng chức năng tuyến thượng thận bị suy giảm và dẫn tới các bệnh liên quan.
Bài thuốc kinh nghiệm đã dùng để điều trị cho nhiều trường hợp hiếm muộn nam có kết quả: Nhục thung dung 200g, Thục địa 100g, Huỳnh tinh 100g, Kỷ tử 50g, Sinh địa 50g, Dâm dương hoắc 50g, Hắc táo nhân 40g, Quy đầu 50g, Xuyên khung 30g, Cam cúc hoa 30g, Cốt toái bổ 40g, Xuyên ngưu tất 40g, Xuyên tục đoạn 40g, Nhân sâm 40g, Hoàng kỳ 50g, Phòng đảng sâm 50g, Đỗ trọng 50g, Đơn sâm 40g, Trần bì 20g, Đại táo 30 quả, Lộc giác giao 40g, Lộc nhung 20g.
Qua kinh nghiệm lâm sàng cho thấy, người bệnh cần uống thuốc điều độ theo chỉ dẫn của thầy thuốc.