Ích Mẫu

Ích Mẫu

Cây ích mẫu được đặt tên theo ý nghĩa có ích cho người mẹ, nhất là trong việc chăm sóc sức khỏe. Tên khoa học của loại cây này chứa từ “leonurus” xuất phát từ tiếng Hy Lạp, trong đó “leon” có nghĩa là sư tử, “oura” là đuôi, và “heterophyllus” có nghĩa là biến đổi lá cây. Do đó, tên khoa học “leonurus” tượng trưng cho hình dạng của cây ích mẫu, có đuôi giống con sư tử và lá cây có hình dạng biến đổi.

Đặc điểm tự nhiên của Ích Mẫu 

Một số chi tiết về phân bố, thu hái

Cây ích mẫu thường xuất hiện tự nhiên, chủ yếu mọc hoang, được tìm thấy ở các vùng ven sông trên đất cát và cũng phổ biến ở ruộng hoang ven đường. Gần đây, việc trồng ích mẫu để sử dụng trong y học đã trở nên phổ biến, tuy nhiên, người ta vẫn chủ yếu thu hái cây ích mẫu trong tình trạng mọc hoang. Quá trình trồng cây này thường được thực hiện bằng cách gieo hạt thẳng vào đất, với khoảng cách giữa các luống là khoảng 17cm, và giữa mỗi cây trong luống là khoảng 7cm để đạt hiệu suất cao nhất. Cần sử dụng khoảng 8-9 kg hạt giống cho mỗi hecta đất trồng, và khi gieo, hạt giống thường được trộn với tro bếp. Việc thu hoạch thường diễn ra vào khoảng tháng 5-6, khi một nửa số hoa trên cây đã nở, và sau đó, cây có thể được phơi hay sấy khô để bảo quản. Nếu muốn thu hoạch hạt (quả), việc này nên diễn ra khi hoa trên cây đã hết độ tươi sáng. Mỗi hecta có thể cho khoảng 350-370 kg quả khô. Mùa thu hoạch cây thường từ tháng 5 đến tháng 9, trong khi mùa thu hoạch quả diễn ra từ tháng 8 đến tháng 10.

Thành phần hóa học của Ích Mẫu

Hiện tại, về thành phần hoạt chất của cây ích mẫu (Leonurus heterophyllus), mặc dù chưa có nhiều tài liệu nghiên cứu, nhưng đã ghi nhận một số phản ứng alcaloid và tanin ở mức khoảng 7-8%, cũng như flavonozit. Các nghiên cứu chỉ ra rằng hoạt chất trong cây ích mẫu có tỷ lệ alcaloit cao nhất khi thu hoạch vào tháng 5, sau đó giảm xuống. Ngoài ra, cây ích mẫu cũng chứa các thành phần khác như tanin, chất đắng, saponin và khoảng 0,03% tinh dầu.

Mặc dù chưa có nhiều thông tin chi tiết về thành phần hoạt chất, nhưng trên cơ sở của các tác dụng dược lý, người ta nhận thấy rằng trong cây ích mẫu có chứa hai loại hoạt chất tan và không tan trong ete. Các thành phần tan trong ete được biết đến với khả năng ức chế tử cung, trong khi các thành phần không tan trong ete có thể có tác dụng kích thích tử cung.

Ngoài ra, các nghiên cứu gần đây đã phát hiện ba flavonozit trong cây ích mẫu, trong đó một được xác định là một glucozit có cấu trúc steroit, rutin. Ngoài ra, cây còn chứa một số lượng nhỏ tanin, leocacdin có cấu trúc giống stachydrin và một lượng ít tinh dầu.