bán hạ nam

Bán Hạ Nam

Tên gọi khác: Bán hạ ba thùy, củ chóc, ba chìa,…

Tên khoa học: Typhonium trilobatum

Họ: Ráy (Araceae)

Đặc điểm

Bán hạ nam Việt Nam là 1 loại cây không có thân. Lá hình mác, tim hoặc 3 thùy. Lá thường có chiều dài 4-15cm và rộng 3,5-9 cm. Bông mo với phần trần dài 17-27 mm, phần hoa đực dài 5-9 mm. Củ có hình cầu đường kính 2 cm. Quả mọng hình trứng dài 6 mm.

Khác với bán hạ nam của Việt Nam, bán hạ nam Trung quốc thủy xẻ rõ và sâu hơn.

Các loại cây bán hạ

Bán hạ được chia làm 2 loại là bán hạ bắc và bán hạ nam. Bán hạ bắc hay còn gọi là bán hạ Trung Quốc, có nguồn gốc từ chính nước này hiện nay được trồng ở nhiều nơi trên thế giới.

Bán hạ nam là loài của Việt Nam, cây mọc hoang dã tại nhiều nơi trên khắp cả nước đặc biệt tại những khu vực ẩm thấp và dưới tán của các loài cây khác.

Phân bổ

Bán hạ nam là loài cây dại sinh trưởng được ở nhiều nơi trên thế giới như Việt Nam, Trung Quốc, Ấn Độ và cả ở Bắc Mỹ.

Thu hoạch và bào chế

Bán hạ nam thường được thu hoạch vào mùa đông, lúc đó lá đã lụi, phần củ sẽ được đào lên bỏ đi rẽ con, cắt đôi và phơi khô. Theo đông y, củ của cây bán hạ nam có thể gây ngứa và tê nếu chế biến không kỹ. Do đó cần lưu ý khi muốn sử dụng.

Thu hoạch và bào chế 

Sử dụng 1 kg bán hạ nam, 0,1 kg bồ kết và cam thảo. Rửa sạch, riêng bán hạ nam phải ngâm trong nước 2-3 ngày để ra hết chất gây ngứa. Tiếp đó đổ ngập nước và đun sôi đến khi cạn nước. Cuối cùng vớt ra sấy khô.

Dùng 1 kg bán hạ rửa sạch và ngâm trong nước nhiều ngày, 0.3 kg gừng tươi giã nát, 0.5 kg đường phèn cho vào thau. Sau đó, đổ ngập nước và ngâm 24h. Sau đó lại rửa sạch và đồ cho chín. Tiếp theo thái thành từng lát mỏng rồi ngâm trong nước với tỉ lệ 1kg bán hạ: 0.15kg gừng già 1 đêm rồi vớt củ bán hạ nam để ráo và lấy sao vàng.

Thành phần hóa học

Bán hạ nam có các thành phần hóa học như saponin, coumarin, axit hưu cơ, axit amin. Bán hạ nam có tính ấm, vị cay và độc, quy kinh phế, tỳ, vị.

Một số điều lưu ý khi sử dụng bán hạ nam

Phụ nữ có thai hoặc đang cho con nhỏ bú cần chú ý sử dụng do có thể gặp chứng táo nhiệt, nên tham khảo kỹ ý kiến của bác si để sử dụng.

Bán hạ sẽ phân ô đầu vì thế không được sử dụng chung. Những người âm hư hay kho khan khạc ra máu cũng dễ bị kích ứng với các thành phần có trong bán hạ vì bán hạ nam có tính cay nóng mạnh. Do đó các chứng âm hư ho táo, miệng khát tổn thương tân dịch, huyết chứng, đảm nhiệt phải rất cản thận khi sử dụng.

Để bán hạ phát huy tác dụng cần phải đem ngâm nước nóng tối thiểu nửa ngày cho hết nhớt nếu không sẽ còn độc khi uống sẽ gây ra tình trạng cổ họng bị kích ứng gây ngứa. Các danh y thường kết hợp bán hạ cùng sinh khương vi sinh khương có thể chế được độc của dược liệu.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào hãy liên hệ cho chúng tôi tại Website: botatpharm.vn hoặc Hotline: 0355 818 881 để được tư vấn và giải đáp nhanh nhất.