Cây bán chi liên có công dụng như thế nào đối với sức khỏe?

Đặc điểm cây bán chi liên

Một vài đặc điểm của cây dược liệu bán chi liên

Cây bán chi liên hay còn được gọi là nha loát thảo, hoàng cầm râu, cỏ đa niên, có tên khoa học Scutellaria barbata Wall – thuộc họ Bạc hà.

Chiều cao trung bình của cây từ 15 – 20cm, thân cây mềm, dạng bò, có 4 góc và phủ lông trắng xung quanh. Lá cây có chiều dài từ 2 – 3cm, thành lá hình phiến có mũi mác dài hoặc hình trứng hẹp, phần lá trên ngọn không có cuống mảnh nhưng phần lá dưới thân có cuống mảnh.

Hoa cây màu tím đặc trưng, có 2 môi (môi trên có 3 thùy, môi dưới hình tròn), râu hoa dài khoảng 2 – 4cm thường có hình chuông và lông lưa thưa. Hoa nở vào mùa xuân và thường mọc theo nhánh dài.

Rễ cây hình trụ tròn hoặc dạng chùm xoắn; rễ cây có đường vân hình xoắn, hình mạng hoặc nhăn theo đường dọc. Rễ có đặc điểm hơi cong và kích thước nhỏ dần từ trên đỉnh xuống rễ, vỏ ngoài sần sùi và có màu vàng nâu, bên trong màu vàng lục và rỗng ở phần giữa.

Tất cả các bộ phận của cây bán chi liên đều có thể sơ chế để làm dược liệu. Thu hái dược liệu vào mùa hè, sau khi thu hoạch có thể sử dụng ở dạng tươi hoặc khô. Dược liệu tươi sau khi vừa thu hoạch được chứa nhiều nước, nên cần được sử dụng luôn. Dược liệu muốn sử dụng lâu dài phải được sơ chế bằng cách phơi khô hoặc sấy để rút cạn lượng nước bên trong, sau khi sơ chế có thể bảo quản (nơi khô ráo, tránh ánh nắng mặt trời) trong thời gian dài mà không sợ bị hư mốc.

Tác dụng của bán chi liên với sức khỏe

Dược liệu bán chi liên là vị thuốc quý trong Y Học Cổ Truyền với nhiều công dụng điều trị bệnh, đặc biệt là trong các bài thuốc hỗ trợ điều trị ung thư, u bướu. Một số tác dụng của bán chi liên như sau:

Bán chi liên mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe

Phòng ngừa, hỗ trợ điều trị ung thư: Vị thuốc bán chi liên có chứa có hoạt chất tanin, phenol, alkaloid, đặc biệt là các flavonoid có công dụng rất hiệu quả giúp ngăn ngừa quá trình oxy hóa và giúp hóa lỏng các tế bào gây hại. Bên cạnh đó, các hoạt chất này còn giúp giảm đau, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, từ đó giúp cơ thể phòng ngừa và ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư. Đặc biệt kết hợp bán chi liên và bạch hoa xà (một loại dược liệu thân thảo) đem lại hiệu quả cao trong phòng ngừa và điều trị ung thư;

Hỗ trợ điều trị các khối u bướu: Dược liệu bán chi liên có công dụng ngăn chặn, kìm hãm sự phát triển của các khối u bướu và có khả năng làm nhỏ kích thước các khối u lành tính;

Kháng khuẩn và tăng cường hệ miễn dịch: Nghiên cứu từ các nhà khoa học cho thấy, bán chi liên có tác dụng ức chế quá trình giải phóng enzym gây co cơ ra khỏi tế bào, từ đó giúp giãn các cơ. Bên cạnh đó, hoạt chất baicalein, baicalin trong dược liệu có khả năng làm giãn phế quản, giảm sự ức chế co thắt và giảm tính thẩm thấu. Các tác dụng này giúp ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn, virus vào cơ thể và giúp củng cố, tăng cường hệ miễn dịch;

Điều hòa huyết áp: Chiết xuất từ dược liệu bán chi liên có công dụng tăng độ đàn hồi của thành mạch máu, giúp hạn chế tình trạng tăng và hạ huyết áp đột ngột, đặc biệt là ở người cao tuổi;

Tác dụng chuyển hóa lipid: Bán chi liên giúp ngăn chặn sự ứ đọng của lipid máu, chuyển hóa lipid và hạ lipid máu hiệu quả. Trong một số trường hợp, công dụng này còn hiệu quả hơn việc ăn kiêng hay sử dụng các bài thuốc tây y trong điều trị tăng lipid máu;

Hỗ trợ điều trị bệnh lý về gan: Dược liệu bán chi liên giúp tăng cường và cải thiện chức năng gan, hỗ trợ điều trị một số bệnh lý về gan như xơ gan, ung thư gan, viêm gan…

Sử dụng bán chi liên để phòng bệnh

Ngoài tác dụng điều trị một số loại bệnh lý thì bán chi liên còn được biết đến với khả năng thanh lọc và bồi bổ cho cơ thể. Bạn có thể sử dụng bán chi liên để phòng bệnh với nhiều cách thức như pha trà để uống mỗi ngày:

Bạn sử dụng 10g dược liệu bán chi liên được phơi khô cho vào ấm trà rồi một ít nước sôi vào ấm, lắc đều và đổ đi phần nước đầu này. Sau đó, bạn cho vào ấm 150ml nước sôi và hãm trà khoảng 5 – 7 phút để các dưỡng chất có trong trà được ngấm đều ở trong nước. Vị của trà bán chi liên khá dễ uống và thơm.

Bán chi liên (khô) dùng để pha trà uống hàng ngày

Bên cạnh cách pha trà đơn giản như trên, bạn cũng có thể nấu nước bán chi liên để uống hàng ngày với tỷ lệ 50g dược liệu khô và 1,5 lít nước uống. Chỉ việc thay đổi thói quen uống nước hàng ngày với bán chi liên là bạn đã có thể cải thiện được tình trạng sức khỏe của mình tốt hơn.

Như vậy, bán chi liên mang đến cho sức khỏe của chúng ta rất nhiều công dụng tốt. Đồng thời, loại dược liệu này còn được sử dụng nhiều trong những bài thuốc chữa bệnh nhờ công dụng tuyệt vời. Tuy nhiên, với một số trường hợp, bán chi liên cũng có thể tạo ra nhiều tác dụng phụ khác. Chính vì vậy, bạn nên cân nhắc và tham khảo ý kiến của các bác sĩ điều trị trước khi dùng nhằm đảm bảo hiệu quả tốt nhất.

Phạm Thủy

https://suckhoeviet.org.vn