Thiên môn đông
Thiên môn đông còn có tên gọi khác là thiên môn, dây tóc tiên, co sin sương (Thái), sùa sú tùng (Hmông), mè mằn, mằn săm (Tày), dù mác siam (Dao), cây thiên môn chùm, thiên môn, thiên đông, tóc tiên leo… là loài cây bụi leo, sống lâu năm, dài từ 1–1,5m và có khi dài hơn.
Rễ củ hình thoi có cuống dài, mọc thành chùm. Cành rất nhiều, hình trụ, mọc xoắn vào nhau thành bụi dày, nhẵn và có gai cong. Những cành nhỏ biến đổi thành lá được gọi là diệp chi hình lưỡi liềm, có đầu nhọn. Lá tiêu giảm thành những vảy nhỏ. Cụm hoa mọc ở kẽ diệp chi gồm 1–2 hoa màu trắng. Quả mọng, hình cầu có hạt màu đen.
Mùa hoa vào khoảng tháng 3–5 và mùa quả vào tháng 6–9.
Ở Việt Nam, thiên môn mọc hoang nhiều ở các tỉnh ven biển miền Trung và các đảo lớn như Phú Quốc, Côn Đảo. Hiện nay, thiên môn được trồng khắp nơi để làm thuốc, làm cảnh và hàng rào. Người dân thường trồng vào tháng 2–3 và thu hoạch vào tháng 9-10.
Người ta thường dùng rễ củ của dây tóc tiên để làm thuốc, rễ củ này được thu hái vào mùa thu ở những cây 2 năm tuổi. Sau khi thu hoạch, loại bỏ rễ con, tẩm nước cho mềm rồi đồ chín. Trong lúc rễ còn nóng, bóc lấy vỏ hoặc rút bỏ lõi, thái mỏng và đem phơi hay sấy khô. Lưu ý khi tẩm nước, không nên ngâm quá lâu sẽ làm giảm tác dụng của thiên môn đông. Vị lúc đầu ngọt nhưng về sau hơi đắng. Củ nào béo mẫm, vàng là tốt.
Cây thiên môn đông có dạng bụi beo, sống nhiều năm, cao từ 1.2- 1.5m. Ảnh internet. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Công dụng thiên môn đông
Theo Y học cổ truyền
Theo Y học cổ truyền, thiên môn có vị ngọt, đắng và tính đại hàn. Nó được coi là một loại dược liệu quan trọng trong việc điều trị các bệnh liên quan đến hệ phổi, thận và có tác dụng cân bằng năng lượng âm dương trong cơ thể.
Thiên môn có tác dụng tư âm (hỗ trợ nhuận trường), nhuận táo (giải đờm), thanh phế (giảm các triệu chứng về đường hô hấp) và hóa đờm. Ngoài ra, nó còn được sử dụng để điều trị phế ung, hư lao, thổ huyết, nhiệt bệnh, tiêu khát (đái tháo đường), tân dịch hao tổn và táo bón. Trong y học dân gian, thiên môn cũng được sử dụng như một loại thuốc bổ để chữa ho và sốt.
Theo y học hiện đại
Thiên môn đông đã được nghiên cứu và có các tác dụng dược lý sau:
Kháng khuẩn: Thiên môn có khả năng kháng khuẩn, giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh.
Ảnh hưởng đối với tế bào ung thư: Nghiên cứu cho thấy thiên môn có khả năng ức chế hoạt động của men dihydrogenase trong tế bào bạch cầu lympho cấp tính, tế bào bệnh bạch cầu hạt mạn tính và tế bào bệnh bạch cầu đơn nhân, có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư.
Diệt ấu trùng ruồi và muỗi: Thiên môn có khả năng diệt các ấu trùng của ruồi và muỗi, giúp kiểm soát sự phát triển của chúng.
Tác dụng lợi tiểu: Hoạt chất asparagin trong thiên môn có tác dụng lợi tiểu, giúp tăng cường quá trình tiết niệu.
Tác dụng lợi đờm, giảm ho, hạ nhiệt, lợi tiểu và bổ: Thiên môn được sử dụng để giảm ho, hỗ trợ quá trình tiết đờm, làm giảm nhiệt đới cơ thể, tăng cường quá trình lợi tiểu.
Thiên môn đông được dùng làm thuốc chữa ho, lợi tiểu tiện, chữa sốt và thuốc bổ…. Ảnh internet. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Bài thuốc chữa bệnh từ thiên môn đông
Hỗ trợ điều trị ung thư: Củ thiên môn đông nấu thành dạng cao, ngày dùng khoảng 6g đến 8g. Cao thiên môn có tác dụng hạn chế sự phát triển của tế bào ung thư.
Trị cơ thể đau nhức do hư lao: Thiên môn đông đem đi tán thành bột mịn để dùng mỗi ngày 3 lần với liệu lượng khoảng 1 thìa đem uống chung với rượu.
Chữa ho gà: Thiên môn đông, mạch môn mỗi vị 12g; bạch bộ 10g; qua lâu nhân 5g; quất hồng 5g. Tất cả đem sắc lấy nước uống, chia làm 2 lần uống trong ngày.
Chữa ho có đờm, thổ huyết: Thiên môn đông, mạch môn, ngũ vị tử (lượng bằng nhau) đem nấu thành cao, luyện với mật làm thành viên uống. Ngày dùng 4–5g.
Chữa phế hư, ho, sốt nhẹ, mệt mỏi: Thiên môn đông, mạch môn mỗi vị 4,5g; nhân sâm 3g; ngũ vị tử 1,5g; sa sâm 12g; ngọc trúc, hạnh nhân, sơn dược mỗi vị 9g; nữ trinh tử, phục linh, bối mẫu, thiên thảo căn mỗi vị 6g. Tất cả nghiền thành bột, uống với nước sắc ngó sen.
Trị suy nhược cơ thể sau khi mắc bệnh nhiễm, sốt lâu ngày: Dùng nhân sâm 4 – 8g, thiên môn đông 10 – 20g, thục địa 10 – 20g đem đi sắc nước để uống.
Điều trị suy nhược: Củ thiên môn đông, củ đẳng sâm đem ngâm rượu mà uống (Tỷ lệ ngâm: 1kg thiên môn tươi, 1kg đẳng sâm tươi đem ngâm với khoảng 6 lít rượu). Rượu ngâm 1 tháng là dùng được, rượu thiên môn đẳng sâm có tác dụng bồi bổ, rất tốt cho sức khỏe.
Thuốc bổ toàn thân, bổ tinh khí: Thiên môn đông 10g; nhân sâm 4g; thục địa 10g. Thêm 600ml nước sắc còn 200ml, chia làm 3 lần uống trong ngày.
Chữa táo bón sau khi bị nhiệt bệnh, phân khô cứng, đại tiện khó khăn: Thiên môn đông 10g; sinh địa 12g; đương quy, huyền sâm, hạt gai đay mỗi thứ 10g. Sắc lấy nước uống.
Chữa lở miệng lâu ngày: Thiên môn đông, mạch môn đều bỏ lõi, huyền sâm. Lấy cả 3 vị lượng bằng nhau, tán nhỏ, luyện với mật, vo viên bằng hạt táo. Mỗi lần ngậm 1 viên.
Trị da mặt nám đen: Lấy củ thiên môn đông phơi khô, giã nát, trộn với mật ong thành viên. Hằng ngày pha viên thuốc với nước để rửa mặt.
Làm cho nhan sắc xinh tươi: Đem các dược liệu gồm thiên môn, thục địa, hồ ma nhân đi tán nhuyễn rồi trộn với mật ong để vò thành từng viên bằng hạt long nhãn. Mỗi lần dùng uống chừng 20 viên thuốc với nước nóng.
Lở miệng lâu năm: Lấy Thiên môn, mạch môn đông đều bỏ lõi, huyền sâm, cả 3 vị bằng nhau, tán nhỏ, luyện với mật, viên bằng hạt táo. Mỗi lần ngậm một viên.
Miệng khô, họng khát: dùng Thiên môn đông, thục địa đều 16g, đảng sâm 4g, sắc uống.
Theo y học cổ truyền, thiên môn có vị ngọt, đắng, tính đại hàn, quy vào các kinh phế, thận. Ảnh internet. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Lưu ý khi dùng thiên môn đông
Khi dùng thiên môn đông trị bệnh cần lưu ý những điều sau:
Chống chỉ định cho người có đàm ẩm thực nhưng không có hương thơm, tỳ vị hư hàn
Không ăn cá chép, cá chầy và cá trắm khi đang dùng thuốc thời gian
Rễ cây thiên môn là bộ phận được sử dụng trong nhiều bài thuốc Y Học Cổ Truyền chữa bệnh khác nhau. Để đảm bảo hiệu quả điều trị, người bệnh cần mua dược phẩm tại các cơ sở bán thuốc uy tín và nhờ sự tư vấn của các bác sĩ, lương y lành nghề.
Sử dụng thiên môn có thể xảy ra tương tác với một số thuốc hoặc thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Ảnh internet. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Địa chỉ mua dược liệu uy tín, an toàn
Trung tâm dược liệu Vietfarm
Trung tâm Nghiên cứu và Nuôi trồng dược liệu Vietfarm được thành lập bởi đội ngũ chuyên gia gồm các tiến sĩ, bác sĩ với hàng chục năm kinh nghiệm. Đã và đang làm việc tại nhiều đơn vị YHCT đầu ngành như bệnh viện YHCT Trung Ương, bệnh viện GTVT, Học viện Quân Y, Viện y dược Hồ Chí Minh,… Với sứ mệnh và tôn chỉ “bảo tồn và phát triển tinh hoa cây thuốc Việt, vì sức khỏe cộng đồng”, hiện nay, Trung tâm dược liệu Vietfarm đang là địa chỉ uy tín hàng đầu trong cung ứng dược liệu sạch.
Với sự đồng hành của đội ngũ chuyên gia đầu ngành, Trung tâm dược liệu Vietfarm đã và đang khẳng định vị thế trên thị trường. Trở thành địa chỉ uy tín hàng đầu nghiên cứu và phát triển dược liệu sạch đạt tiêu chuẩn quốc tế GACP-WHO.
Với sự đầu tư nghiêm túc và chiến lược phát triển bền vững, Trung tâm Vietfarm đã xây dựng thành công chuỗi gồm hơn 100 vùng chuyên canh dược liệu sạch đạt chuẩn GACP trải dài khắp mọi miền Tổ Quốc như Hà Giang, Lào Cai, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hòa Bình, Hưng Yên, Nghệ An, Quảng Nam, Quảng Bình, Bình Dương,…Mỗi một dược liệu được tuyển chọn kỹ lưỡng về chủng giống, đảm bảo nguồn gen thuần chủng không lai tạp. Nuôi trồng hữu cơ, cam kết không sử dụng hóa chất, phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, thuốc kích thích sinh trưởng,… cây thuốc được phát triển trong môi trường tự nhiên, hấp thụ tinh hoa đất mẹ để sinh trưởng. Nhờ đó dược liệu Vietfarm đảm bảo hàm lượng dược chất trong cây thuốc đạt mức cao nhất, đem lại công dụng tốt nhất cho sức khỏe người tiêu dùng.
Dược liệu Thái Sơn
Dược Liệu Thái Sơn là một trong những đơn vị đi đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực cung ứng các sản phẩm cây thuốc, cây dược liệu, các loại thảo dược thiên nhiên, trồng và cung cấp sản phẩm cây thuốc nam, dược liệu sạch đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Với lợi thế liên kết với vùng trồng dược liệu sạch tại vùng núi Hòa Bình, nơi đây được thiên nhiên ưu ái với khí hậu ôn hòa, mát mẻ, thuận lợi cho việc trồng các cây dược liệu quý hiếm. Sau nhiều năm nghiên cứu và cấy trồng các giống cây thuốc, chúng tôi đã trở thành đơn vị cung ứng dược liệu hàng đầu tại Việt Nam.
Các loại dược liệu mà Thái Sơn cung cấp đều được áp dụng công nghệ và quy trình sản xuất tiên tiến. Nhờ vậy mà dược tính được giữ lại tốt nhất. Dược liệu Thái Sơn luôn chọn những cây dược liệu đáp ứng đủ tiêu chí xanh – sạch – khỏe mạnh để đưa đến khách hàng.
Công Ty Cổ Phần Dược Liệu Việt Nam (VIETMEC)
Công ty cổ phần Dược Liệu Việt Nam (VIETMEC) được biết đến là một công ty dược liệu sạch. Đối với VIETMEC, chất lượng sản phẩm là mục tiêu hàng đầu. VIETMEC vẫn luôn trung thành với dòng dược phẩm và các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe có nguồn gốc dược liệu thiên nhiên.
Tại VIETMEC, dược liệu đưa vào sản xuất đều được chuẩn hóa từ vùng thổ nhưỡng, kỹ thuật nuôi trồng, thu hái, công nghệ chế biến … được tối ưu hóa. Quá trình tạo sản phẩm được kiểm soát chất lượng chặt chẽ, đồng thời có sự tham vấn của các bác sỹ, lương y nhiều năm kinh nghiệm.
Bên cạnh đó, các sản phẩm của VIETMEC đều được phát triển từ các bài thuốc cổ truyền của dân tộc cùng với việc áp dụng khoa học tiên tiến đã tạo ra dòng dược phẩm có nguồn gốc thiên nhiên, an toàn và có tính năng vượt trội trong hỗ trợ và điều trị bệnh.
Nhà thuốc YHCT An Quốc Thái
Nhà thuốc YHCT An Quốc Thái là một trong những cửa hàng thảo dược uy tín bậc nhất tại Tp.Hồ Chí Minh với thời gian hoạt động lâu năm trong lĩnh vực Y học cổ truyền.
Được thành lập vào năm 1990, trải qua gần 30 năm trong lĩnh vực bốc thuốc chữa bệnh. Nhà thuốc YHCT An Quốc Thái đã khẳng định vị trí vững chắc trong lòng khách hàng thân thiết. Không chỉ bệnh nhân trong nước, bạn bè quốc tế cũng tìm đến An Quốc Thái như địa chỉ đáng tin cậy số 1 Việt Nam.
Với phương châm hoạt động “Đặt uy tín lên hàng đầu, sản phẩm giá tốt nhất, cam kết sản phẩm đảm bảo chất lượng tốt, an toàn tiện dụng, có ích cho cộng đồng”./.