Giảo cổ lam: Cỏ trường sinh nâng cao sức khoẻ, kéo dài tuổi thọ

Giảo cổ lam mọc ở đâu?

Theo các nghiên cứu, Giảo cổ lam là loài cây mọc hoang ở những khu rừng thưa, có độ ẩm thấp và khí hậu lạnh như Triều Tiên, Nhật Bản, Trung Quốc… Tại Việt Nam, giảo cổ lam được tìm thấy nhiều ở vùng núi Fansipan và núi đá vôi thuộc tỉnh Hòa Bình.

Mặc dù loại dược liệu này đã phổ biến tại các quốc gia như Trung Quốc và Nhật Bản từ lâu với những bài thuốc đặc trị và công dụng thần kỳ, nhưng tại Việt Nam, khi phát hiện, thu hoạch và nghiên cứu, đã cho thấy rằng chất lượng của Giảo cổ lam tìm thấy ở nước ta cũng cho chất lượng tương đương với hai loài tìm thấy ở Trung Quốc và Nhật Bản.

Đặc điểm của cây Giảo cổ lam

Giảo cổ lam còn được gọi là cỏ trường sinh, cỏ thần kỳ, nhân sâm phương nam hay ngũ diệp sâm, có tên khoa học là Gynostemma pentaphyllum thuộc họ Bầu bí, tiếng dân tộc gọi là Rền toóng. Đây là dạng cây có thân mảnh, leo nhờ tua cuốn đơn ở nách lá. Cây đực và cây cái riêng biệt, lá khép kín hình chân vịt. Cụm hoa hình chùy mang nhiều hoa nhỏ màu trắng, các cánh hoa rời nhau xoè hình sao bao phấn dính thành đĩa, bàu có 3 vòi nhụy. Quả Giảo cổ lam khô hình cầu, đường kính 5-9mm, khi chín màu đen. Loại cây này mọc nhiều ở độ cao 2000m so với mặt nước biển, trong các khu rừng thưa, ẩm thấp, khí hậu lạnh quanh năm, cây có ở một vài tỉnh miền núi phía Bắc nước ta.

Giảo cổ lam được chia làm 3 loại tùy vào đặc điểm của lá:

Loại 3 lá: Giảo cổ lam 3 lá thường có 3 lá ở phần to nhất của dây leo và loại này ít được sử dụng, vị nhạt và không thơm bằng các loại còn lại.

Loại 5 lá: Giảo cổ lam 5 lá được dùng nhiều nhất vì có tác dụng tốt nhất. Loại này có mùi thơm nhẹ, sau khi phơi khô và dùng uống sẽ thấy vị đắng nhưng về sau sẽ cảm nhận được vị ngọt thanh.

Loại 7 lá: Giảo cổ lam 7 lá cũng gần như 3 lá, nhưng vị đắng và khó uống hơn.

Giảo cổ lam được coi là cỏ trường sinh. Ảnh internet/ https://suckhoeviet.org.vn/

Tác dụng của Giảo cổ lam

Sau hơn 10 năm nghiên cứu về Giảo cổ lam, các nhà khoa học Việt Nam đã thấy có nhiều hoạt chất giống Nhân Sâm nên Giảo cổ lam còn được gọi là Ngũ Diệp Sâm (Sâm năm lá), Sâm nam… và khi uống Giảo cổ lam cũng có cảm giác như uống Nhân sâm, đó là cảm giác trước đắng sau ngọt. Ngoài ra trong Giảo cổ lam còn chứa các flavonoid (hoạt chất sinh học có tác dụng chống lão hoá), các acid amin tan trong nước, các Vitamin và nhiều nguyên tố vi lượng như kẽm, sắt, selen và đặc biệt rất giàu canxi hữu cơ.

Giảo cổ lam giúp làm giảm cholesterol

Giảo cổ lam giúp làm giảm cholesterol trong máu, ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Những đánh giá bước đầu về tác dụng làm giảm cholesterol-máu đã được tác giả Phạm Thanh Kỳ công bố trên Tạp chí Dược liệu năm 1999 (tác giả đã thử nghiệm trên chuột, đã gây rối loạn mỡ máu bằng cách cho chuột ăn chất giàu lipid… và thấy khi cho chuột uống Giảo cổ lam trong 30 ngày làm giảm cholesterol toàn phần 71% so với nhóm không sử dụng dược liệu này. Một nghiên cứu khác của tác giả Samer Megelli ở Đại học Sydney (2005) cũng khẳng định tác dụng làm giảm lượng triglycerid trong máu 85%, cholesterol toàn phần 44% và giảm lượng LDL 35%. Tác dụng này gần như tương đương với atorvastatin là thuốc được ưu tiên lựa chọn hàng đầu cho bệnh nhân rối loạn mỡ máu hiện nay.

Sở dĩ Giảo cổ lam hạ mỡ máu mạnh là do các chất saponin hàm lượng cao trong Giảo cổ lam đã “tóm lấy các hạt mỡ máu lơ lửng trong mạch máu” và kéo chúng vào trong tế bào để cơ thể chuyển hóa thành năng lượng. Chất saponin trong Giảo cổ lam có đặc tính “tẩy rửa” các chất béo mạnh và làm giảm độ nhớt của máu, do vậy thường xuyên uống Giảo cổ lam sẽ làm trơn láng thành mạch, bào mòn dần các mảng xơ vữa bám trong lòng mạch, giúp máu lưu thông dễ dàng hơn, tăng cường máu lên não. Đây là lý do Giảo cổ lam giúp tỉnh táo, sảng khoái, giúp dễ ngủ và ngủ sâu.

Giảo cổ lam giúp ổn định đường huyết

Giảo cổ lam giúp ổn định đường huyết, tăng bài tiết Insulin và tăng sự nhạy cảm của tế bào với Insulin. Các chất trong Giảo cổ lam không chỉ có tác dụng “làm sạch” các loại cholesterol xấu trong máu mà còn có tác dụng ổn định đường huyết ở bệnh nhân tiểu đường typ 2. Năm 2004, Viện Dược liệu Trung ương kết hợp với Viện nghiên cứu Karolinska (Thụy Điển) đã tìm ra hoạt chất mới về cây Giảo cổ lam, có tác dụng kích thích tạo Insulin. Các nhà khoa học đã chứng minh được hoạt chất này là một saponin mới và đặt tên là Phanosid (lấy tên nhà khoa học Việt Nam Đào Văn Phan, trưởng nhóm nghiên cứu). Khi thử nghiệm trên chuột, người ta thấy phanosid đáp ứng với từng nồng độ glucose khác nhau. Điều thú vị là độ nhạy của tế bào đảo tụy với phanosid khi nồng độ glucose cao tốt hơn khi ở nồng độ thấp. Điều này có nghĩa là Giảo cổ lam hầu như không có tác dụng hạ đường huyết khi nồng độ đường trong máu ở ngưỡng giới hạn bình thường mà chỉ làm giảm đường huyết trên đối tượng có nồng độ đường huyết cao.

Từ thành công ban đầu tìm ra phanosid năm 2007, các tác giả này đã tìm ra cơ chế kiểm soát đường huyết của phanosid là do khả năng kích thích tiết Insulin từ đảo tụy. Và đến năm 2010, một cuộc thử nghiệm lâm sàng ở bệnh nhân tiểu đường typ 2 đã được thực hiện. Kết quả cho thấy sau khi sử dụng trà Giảo cổ lam với mức liều 6g/ngày, sau 4 tuần thì nồng độ đường trong máu giảm 3 mmol/l so với trước khi sử dụng, đồng thời giảo cổ lam còn giúp cải thiện tình trạng mỡ máu của bệnh nhân tiểu đường.

Giảo cổ lam giúp giảm béo

Năm 2012, nghiên cứu của Rehman Gauhar và cộng sự đã khẳng định dịch chiết từ cây giảo cổ lam có tác dụng hoạt hoá men AMPK – một men có vai trò quan trọng quá trình điều hoà chuyển hoá năng lượng của cơ thể, làm thúc đẩy quá trình oxy hóa chất béo và tăng cường chuyển hóa đường, đạm, mỡ trong cơ thể, giúp cải thiện tình trạng béo phì. Nghiên cứu lâm sàng trên 80 bệnh nhân béo phì,Tạp chí Béo phì của Mỹ, tháng 6.2013 (The Journal of Obesity) cho thấy sử dụng Giảo cổ lam trong 12 tuần làm giảm đáng kể cân nặng của người béo phì do làm giảm lượng mỡ dư thừa ở vùng bụng, vùng đùi và ở cơ, đồng thời không nhận thấy bất kỳ một tác dụng không mong muốn nào.

Với các trường hợp béo phì do rối loạn chuyển hoá lipid (béo bệu, người phù thũng…) thì Giảo cổ lam tỏ ra đặc biệt hiệu quả, có thể giảm từ 5 – 10kg chỉ sau 1 tháng sử dụng. Đó là vì các chất saponin trong Giảo cổ lam có tác dụng làm bình thường hoá các hoạt động tế bào, dọn dẹp các gốc tự do trên bề mặt màng tế bào (gốc tự do là thủ phạm gây biến dạng màng tế bào dẫn đến các rối loạn chuyển hoá), khi các tế bào hoạt động bình thường trở lại sẽ giúp tiêu thụ năng lượng dư thừa tốt hơn, cơ thể khoẻ hơn. Đây là lý do dùng Giảo cổ lam thấy trẻ lại, người khoẻ ra và kéo dài tuổi thọ.

Giảo cổ lam chống oxy hóa tăng cường miễn dịch và kháng U

Giảo cổ lam còn biết đến với tác dụng chống oxy hoá, khả năng dọn dẹp các gốc tự do trong cơ thể, là nguyên nhân gây đột biến, hủy hoại tế bào, gây ung thư và tăng nhanh quá trình lão hoá của cơ thể. Tác dụng này của Giảo cổ lam được cho là do sự có mặt của các flavonoid có trong cây. Các chất này còn có khả năng dọn dẹp các sản phẩm của quá trình chuyển hoá chất béo của cơ thể, thu gom các chất gây độc tế bào, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, tai biến mạch máu não và các tổn thương do bức xạ. Flavonoid còn có có tác dụng chống độc, làm giảm thương tổn gan, bảo vệ chức năng gan.

Nghiên cứu của Phạm Thanh Kỳ và cộng sự (Tạp chí Dược học 5.2011) đã chứng minh chiết xuất Giảo cổ lam có tác dụng ngăn ngừa và kìm hãm sự phát triển khối U một cách rõ rệt trên mô hình gây U ở chuột. Một đề tài khác của Bộ môn Miễn dịch, Đại học Y Hà Nội cho thấy Giảo cổ lam tăng Miễn dịch mạnh. Các nhà khoa học Trung Quốc sau đó đã tìm ra chất làm tăng miễn dịch mạnh trong giảo cổ lam – đó là các Polysaccharid một loại đường thiên nhiên. Điều này đã làm sáng tỏ kinh nghiệm dùng giảo cổ lam cho những bệnh ung thư của người dân Nhật và Trung Hoa.

Đặc biệt năm 2012, GS.TS Phạm Thanh Kỳ và các cộng sự Hàn Quốc đã lần đầu tiên tìm thấy 7 hoạt chất saponin mới trong cây giảo cổ lam của Việt Nam đặt tên là Gypenosid VN 01-07. Các chất này sau đó đã được thử nghiệm trên tế bào ung thư phổi, đại tràng, vú và tử cung cho kết quả đặc biệt. Đó là khả năng tiêu diệt mạnh các tế bào ung thư nêu trên. Điều này chứng tỏ Giảo cổ lam của Việt Nam có chất lượng đặc biệt so với Giảo cổ lam của Trung Quốc, Thái Lan… Hiện nay, các chế phẩm từ Giảo cổ lam đã được sử dụng chính thức trong hỗ trợ điều trị ung thư tại Mỹ, Đức, Nga, Nhật, Trung quốc… với tác dụng tăng miễn dịch cho bệnh nhân, (nhất là bệnh nhân xạ trị, truyền hoá chất), giúp bệnh nhân ung thư tỉnh táo hơn, khỏe hơn, ăn ngủ tốt hơn và kéo dài thời gian sống.

Giảo cổ lam điều hoà được huyết, kiểm soát mỡ máu. Ảnh internet/ https://suckhoeviet.org.vn/

Giảo cổ lam và một số cách dùng

Sắc nước uống: Giảo cổ lam có thể mua tại các cửa hàng thuốc nam, lấy từ 50 – 70g khô nấu với 2 lít nước, thay nước uống hàng ngày, dùng được cho cả trẻ nhỏ trên 12 tuổi.

Sử dụng trà túi lọc: Để tiện lợi hơn khi sử dụng, bạn có thể dùng trà túi lọc thay thế trà dạng thô. Mỗi ngày hãm từ 3-5 gói túi lọc với 1 lít nước, uống hàng ngày.

Sử dụng dạng viên nén: Hiện nay trên thị trường đã có sản phẩm dưới dạng viên nén vì vậy mọi người có thể mua và sử dụng theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

Giảo cổ lam và những lưu ý cần biết

Bên cạnh việc biết Giảo cổ lam có tác dụng gì thì việc biết những lưu ý khi sử dụng Giảo cổ lam cũng vô cùng quan trọng. Như đã đề cập ở trên, Giảo cổ lam là loại dược liệu quý và trà Ggiảo cổ lam có thể được sử dụng hàng ngày thay cho nước lọc nhưng cần lưu ý những thông tin sau:

Không nên dùng trà Giảo cổ lam vào buổi chiều tối hoặc trước khi đi ngủ vì kích thích hệ thần kinh, làm tăng hưng phân và dẫn đến khó ngủ.

Không dùng quá liều lượng khuyến cáo (20g/ngày, tối đa 60 – 70g/ngày) vì có thể gây tụt đường huyết đột ngột. Nên dùng sau khi ăn no đối với người có đường huyết thấp.

Chỉ nên pha vừa đủ Giảo cổ lam để dùng hết trong ngày, không được để qua đêm vì có thể gây đầy bụng.

Kết hợp trà Giảo cổ lam với một chế độ ăn hợp lý sẽ giúp giảm cân hiệu quả.

Uống thêm nước lọc nếu thấy xuất hiện khô miệng, nóng trong người, khát nước, tăng huyết áp nhẹ sau khi uống trà Giảo cổ lam

Chỉ nên dùng Giảo cổ lam trong khoảng thời gian tối đa là 4 tháng.