Gan là một bộ phận rất quan trọng của cơ thể, đảm nhiệm chức năng lọc máu, bài tiết độc tốc, thanh lọc cơ thể. Tuy nhiên, dưới hoạt động của con người thì lá gan của chúng ta rất dễ bị tổn thương, làm suy giảm chức năng gan. Do đó, cần khắc phục những tổn thương gan, một trong những cách giúp giải độc gan hiệu quả là sử dụng thảo dược. Những thảo dược này có sẵn xung quanh chúng ta với nhiều thành phần dược tính không chỉ giúp bổ thận, mát gan mà còn có tác dụng bảo vệ gan khỏi các tác nhân xấu. Chính vì vậy, sử dụng thảo dược giải độc gan được nhiều chuyên gia khuyên dùng.
Nhân trần giúp giải độc gan, mát gan. Ảnh internet. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Nhân trần
Là một loại cỏ mọc hoang ở vùng đồi, ruộng khắp nơi trên đất nước ta. Nhân trần có tác dụng tăng tiết mật và tăng giải độc của gan. Ngoài ra còn có tác dụng chống viêm và kháng khuẩn. Nước sắc nhân trần được dùng rộng rãi trong nhân dân để chữa sốt, bệnh gan, hồi phục sức khỏe sau đẻ. Cũng dùng kết hợp với quả dành dành chữa bệnh viêm gan vàng da.
Diệp hạ châu
Diệp hạ châu hay còn có tên gọi là cây chó đẻ răng cưa. Cây thuốc nam có tính hàn, vị đắng mang nhiều công dụng chữa bệnh như bổ thận, mát gan.
Nghiên cứu cho thấy diệp hạ châu chứa hypophyllanthin và phyllanthin. Thân cây chứa flavonoid, acid amariinic, geraniin… rất tốt cho gan. Vì thế, diệp hạ châu được dùng để sắc uống với nhiều mục đích, giúp lợi tiểu, tăng cường chức năng gan, hỗ trợ ngăn ngừa sự phát triển của virus gây bệnh viêm gan.
Với diệp hạ châu, bạn hãm như hãm nước chè hay uống. Sau khi hãm chừng 10 phút, nước chuyển màu nâu sẫm thì bạn có thể uống. Thời gian đầu có thể chưa quen nên đắng, khó uống, bạn có thể cho thêm một ít cam thảo để tạo vị ngọt.
Actiso
Actiso là một loại thảo dược được coi là “thần dược” của gan có tác dụng kích thích gan tiết mật, hỗ trợ làm sạch các độc tố trong gan. Trong rễ, thân, lá và hoa actiso có chứa Cynarin và Silymarin – đây là hai hoạt chất chống oxy hóa giúp hỗ trợ phục hồi chức năng gan.
Theo nhiều tài liệu ghi chép, actiso vị đắng, tính mát nên có tác dụng giải độc gan, thanh nhiệt, lợi mật. Đó là lý do dược liệu này được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc hoặc sản phẩm giúp điều trị bệnh gan, xơ gan, thải độc gan… nghiên cứu cũng chỉ ra trong actiso có thành phần taraxasterol và faradiol có tác dụng kháng viêm, giải độc, lợi mật. Chúng có khả năng bảo vệ tế bào gan, phục hồi chức năng gan.
Trà actiso được rất nhiều người yêu thích chọn làm trà giải khát hàng ngày, giúp gan thận giải độc và hỗ trợ tăng cường sức khỏe. Nếu dùng trà tươi, chỉ nên dùng 10 – 20g sắc với nước nếu mỗi ngày, 5– 10g nếu dùng trà khô. Với loại trà đóng gói cũng chỉ nên uống 2 – 3 túi, ngày là đủ.
Ngoài ra, actiso còn là một thực phẩm được chế biến trong nhiều món ăn bổ dưỡng, tốt cho sức khỏe. Các bộ phận của cây actiso có thể xào khô, nấu uống thay thế cho trà, có tác dụng mát gan, lợi tiểu, rất hữu hiệu cho những người viêm gan, suy giảm chức năng gan,…
Dùng thảo dược là giải pháp hiệu quả để giải độc gan. Ảnh internet. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Cây nhọ nồi
Theo Y học cổ truyền, cỏ nhọ nồi có tính hàn, vị ngọt và không chứa độc tính. Loại thảo dược này không chỉ có tác dụng chữa cảm sốt hiệu quả mà còn là vị thuốc bổ thận, mát gan rất lành tính. Cỏ nhọ nồi giúp thanh lọc cơ thể, hỗ trợ các chứng tâm thận nóng rất hiệu quả. Bên cạnh đó, thảo dược này giúp cải thiện chức năng gan, chữa bệnh lý về gan hay triệu chứng vàng da.
Để giải độc gan, mát gan bạn chỉ cần dùng cỏ nhọ nồi sắc nước uống hoặc có thể tán thành bột mịn rồi trộn với nước cơm để dùng.
Cây mã đề
Cây mã đề được gọi là thần dược với khả năng hút chất độc ở trong cơ thể. Đây là vị thuốc quen thuộc có vị ngọt, tính hàn có tác dụng thanh nhiệt, làm thông thoang mồ hôi, làm sạch phong nhiệt tại các cơ quan như gan thận và làm tiêu tắc nghẽn. Các nhà khoa học tìm thấy trong mã đề có chứa nhiều aucubin có khả năng chống độc và bảo vệ gan khá hiệu quả.
Với những công dụng với sức khỏe người ta thường sử dụng cây mã đề để giải độc gan như sau:
Lấy nắm rau mã đề rửa sạch và cắt thành khúc nhỏ. Cho thịt lợn vào nồi nấu chín rồi cho rau mã đề vào nấu chung. Nêm nếm gia vị và tắt bếp. Thực hiện tuần 3 lần, kiên trì 2 – 3 tuần sẽ có tác dụng hiệu quả. Cũng có thể phơi khô cây mã đề và nấu nước uống giải khát cũng được.
Lưu ý: Không nên sử dụng rau mã đề với phụ nữ có thai hoặc những người thận kém (đặc biệt là người già).
Hoa cúc
Giải độc gan bằng hoa cúc là lựa chọn sáng suốt để lá gan khỏe mạnh. Hoa cúc cọ vị ngọt, hơi đắng, tính mát rất tốt thanh nhiệt giải độc. Hoa cúc còn rất tốt cho những người mất ngủ, khó tập trung, làm dịu căng thẳng của thần kinh. Một ly trà hoa cúc còn có tác dụng phòng ngừa ung thư, tiêu độc, kháng khuẩn, hạ huyết áp.
Có thể kết hợp bài thuốc hoa cúc cùng hoa kim ngân sắc uống giúp giải độc gan thận, chữa mất ngủ và ổn định huyết áp rất tốt. Kết hợp hoa cúc với cam thảo có thể ngăn chứng xơ vữa động mạch, trợ tim, sáng mắt.
Mật nhân
Đây là vị thuốc chữa được nhiều bệnh nên gọi là cây bách bệnh. Theo kinh nghiệm dân gian, vỏ và lá dùng để chữa ăn uống không tiêu, đau mỏi lưng, đau nhức mình mẩy, giải rượu mạnh. Mật nhân còn có tác dụng làm hạ men gan và bảo vệ tế bào gan trên một số mô hình thực nghiệm động vật, chính vì có tác dụng bảo vệ gan tốt và chuyên trị các bệnh về gan mật nên có tên Mật nhân (cây mật người).
Cây mật nhân còn có một tác dụng đặc biệt khác, đó là kích thích sản xuất nội tiết tố testosterone ở nam giới và làm tăng miễn dịch mạnh. Testosteron kích thích chuyển hóa, đốt cháy mỡ thừa, tăng tạo hồng cầu và tăng tạo cơ.
Thảo dược giải độc gan tốt nhưng không nên lạm dụng dùng quá nhiều. Ảnh internet. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Biển súc
Biển sức là một loại thuốc quý nhưng rất dễ tìm, được biết nhiều với tên gọi rau đắng. Loại cây này được sử dụng trong nhiều bài thuốc dân gian có khả năng hỗ trợ đẩy lùi các bệnh nhiễm trùng, giải độc gan, giảm mụn nhọt,…Thông thường, biển súc thường được chế biến đơn giản bằng cách luộc và trộn với muối mè ăn rất hợp vị trong mỗi bữa cơm, rất tốt cho tiêu hóa gan, mật. Những người thường xuyên uống rượu bia muốn tăng cường chức năng gan nên áp dụng các bài thuốc từ biển súc.
Kim tiền thảo
Kim tiền thảo hiện nay đang được nghiên cứu trồng ở một số nơi để làm thuốc. Người ta thu hái bộ phận dùng là phần trên mặt đất vào mùa hạ, sau khi thu hái, loại bỏ tạp chất, phơi hoặc sấy khô. Kim tiền thảo là thảo dược uống mát gan rất tốt được dùng chữa sỏi đường tiết niệu, sỏi mật, viêm gan vàng da, viêm thận phù thũng. Liều dùng hàng ngày trung bình khoảng 15 – 30g, sắc hoặc hãm nước uống mỗi ngày.
Rau má
Rau má được nhắc đến là dược liệu nổi tiếng với tác dụng giải khát, giải độc, phòng chống bệnh tim mạch. Với những người mắc bệnh gan, rau má còn giúp bổ gan, mát gan.
Bạn có thể mua dược liệu tại các chợ truyền thống hoặc tìm ở những khu vực đồng ruộng.
Trà xanh
Trà xanh là nước uống quen thuộc của người Việt, một thức uống giúp giải độc gan, thanh nhiệt tự nhiên.
Trà xanh có chứa chất chống oxy hóa, giúp giảm mệt mỏi, căng thẳng, thải độc ra bên ngoài. Vì vậy, dân gian truyền miệng loại nước này tốt cho sức khỏe và gan.
Nếu mỗi ngày uống 4 – 5 cốc trà xanh có thể giúp bạn phòng ngừa tình trạng nóng gan, suy gan, xơ gan, huyết áp cao.
Với trà xanh, bạn thực hiện như hãm trà bình thường. Lấy 100g trà xanh tươi rửa sạch, vò nát, sau đó cho vào ấm, thêm nước sôi để hãm. Ngâm trà trong 3 – 5 phút có thể rót ra để thưởng thức.
Cà gai leo
Theo y học cổ truyền, cà gai leo có tính ấm, vị hơi the, có tác dụng tiêu độc, tán phong thấp, trị rắn cắn và đặc biệt là có công dụng giải rượu, giải độc gan, trị gan nóng, gan yếu rất hữu hiệu. Theo kinh nghiệm dân gian của người Tây Bắc, loại cây này có tác dụng giải rượu mạnh, đến nỗi cánh mày râu chỉ cần chà răng hoặc ngậm rễ cà gai leo trước khi uống rượu là sẽ tỉnh táo, lâu say. Còn khi say rượu chỉ cần sắc thân và lá uống sẽ nhanh chóng tỉnh rượu. Đồng bào dân tộc Tây Nguyên tận dụng triệt để loại cây này và thường phơi khô, tích trữ chúng trong nhà để trị các trường hợp chữa bệnh gan với biểu hiện chướng bụng, vàng mắt vàng da, mệt mỏi, táo bón, ăn uống không tiêu…
Theo y học hiện đại, Cà gai leo có chứa các saponin steroid, solasodinon, flavonoid và đặc biệt là rất nhiều glycoalkaloid. Đặc biệt, trong các dược liệu bảo vệ gan thì cây cà gai leo ưu việt hơn cả vì đã được nghiên cứu chuyên sâu và đầy đủ nhất về tác dụng hỗ trợ điều trị viêm gan vi rút, ngừa xơ gan tiến triển, tăng cường chức năng giải độc của gan, bảo vệ tế bào gan và hạn chế tổn thương tế bào gan do rượu, hóa chất độc hại gây nên. Đã có rất nhiều nghiên cứu về cây cà gai leo trong đó có 2 đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước, 4 luận văn tiến sĩ và nhiều công trình nghiên cứu khác, đồng thời cũng đã được thử nghiệm lâm sàng trên rất nhiều bệnh nhân. Kết quả cho thấy hoạt chất glycoalkaloid trong Cà gai leo đặc biệt hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị viêm gan virus, xơ gan, giúp tăng cường chức năng giải độc của gan, giúp bảo vệ tế bào gan, hạn chế tổn thương tế bào gan do rượu bia, hóa chất độc hại gây ra.
Cà gai leo là dược liệu đầu tiên và duy nhất cho đến thời điểm hiện tại được chứng minh có hiệu quả điều trị tích cực trên bệnh nhân viêm gan virus, đặc biệt là viêm gan B mạn tính thể hoạt động. Các đề tài luận án tiến sĩ của các bác sỹ tại Bệnh viện Trung ương quân đội 108, Bệnh viện Quân y 103 thử nghiệm lâm sàng trên bệnh nhân viêm gan virus B mạn tính thể hoạt động cho thấy người bệnh sau khi sử dụng thuốc chiết xuất từ cà gai leo đều cải thiện rõ rệt tình trạng bệnh, virus viêm gan bị ức chế và dần về ngưỡng dưới phát hiện, thậm chí ghi nhận một vài trường hợp âm tính với virus HBV. Các bệnh nhân đều không gặp bất cứ tác dụng không mong muốn nào. Đây là tín hiệu rất đáng mừng khi mà các loại thuốc chữa viêm gan B đang lưu hành có nhiều tác dụng phụ và chi phí điều trị rất đắt đỏ, không đáp ứng được với điều kiện sống của phần đông người bệnh.
Trong Y học cổ truyền, có một số loại thảo dược mát gan giải độc giúp hỗ trợ gan khỏe mạnh. Ảnh internet. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Lưu ý khi sử dụng các thảo dược mát gan
Có rất nhiều thảo dược có tác dụng mát gan, giải độc gan, bổ gan như actiso, diệp hạ châu,.. Vậy có nên uống thảo dược giải độc mát gan này hằng ngày không? Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng thảo dược mát gan.
Có thể sử dụng các loại lá cây để sắc hay hãm nước uống hằng ngày, nhưng không nên lạm dụng dùng quá nhiều hay sử dụng ở mức đậm đặc. Chẳng hạn như nước Actiso sử dụng ở mức độ nhẹ nhàng thì rất tốt cho sức khỏe, nhưng nếu dùng liều cao (đậm đặc) thì cần xin ý kiến bác sĩ
Thảo dược mát gan giải độc cần phải bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, không để bị ẩm, mốc, nấm, vi khuẩn,… Khi sử dụng sản phẩm thảo dược nếu có vi khuẩn, nấm mốc sẽ ảnh hưởng đến tiêu hóa, nặng hơn sẽ gây tổn thương gan như viêm gan, gan nhiễm độc…
Đối với trẻ nhỏ, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn thảo dược mát gan phù hợp, vì có loại thảo dược có vị đắng, trẻ rất khó uống
Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng các biện pháp nâng cao chất lượng gan, thải độc gan bằng các hình thức dùng thuốc hay thực phẩm hỗ trợ.
Bài viết này cung cấp thông tin rất hữu ích về một số thảo dược mát gan giải độc và những lưu ý khi sử dụng thảo dược mát gan này. Nếu có bất cứ thắc mắc nào hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để bạn có thể nhận được lời giải đáp kịp thời.