Y học cổ truyền
Rau má – dược liệu tuyệt vời giúp cải thiện trí nhớ, làm đẹp da
Rau má
Rau má (Centella asiatica) còn có tên gọi khác là tích tuyết thảo hay liên tiền thảo thường mọc ở những nơi ẩm ướt, râm mát, thung lũng, bờ mương, đất mùn tơi xốp tại các vùng nhiệt đới. Cây rau má có đặc điểm hình thái như sau:
Rễ cây rau má có màu trắng kem và được bao quanh bởi một lớp lông tơ. Rễ cây này gồm có rễ chùm ở gốc và các rễ đốt mọc ở đốt thân.
Thân nhẵn và gầy, là loại thân bò lan, màu xanh lục hoặc lục ánh đỏ, có rễ ở các mấu.
Các lá mọc ra từ cuống dài khoảng 5 – 20 cm, có màu xanh, hình thận với cuống dài và phần đỉnh lá tròn, kết cấu trơn nhẵn với các gân lá dạng lưới hình chân vịt.
Hoa rau má chủ yếu là màu trắng hoặc có thể là phớt đỏ, mọc thành các tán nhỏ, tròn gần mặt đất.
Quả có hình mắt lưới dày đặc, chín sau khoảng 3 tháng và toàn bộ cây, bao gồm cả rễ, được thu hái thủ công.
 |
| Rau má giúp thanh lọc cơ thể./Ảnh: Internet/ https://suckhoeviet.org.vn/ |
Công dụng của rau má
Rau má là loại rau rất tốt cho sức khỏe thường được dùng như một loại rau sạch với nhiều cách chế biến như dùng làm rau sống, rau luộc, rau xào, nấu canh rau hay làm nước ép rau má
Trong Y Học Cổ Truyền, rau má là một loại thảo dược có nhiều tác dụng hữu ích, thường được sử dụng làm thuốc để điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng như:
Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI)
Bệnh zona
Bệnh phong, tả, lỵ
Bệnh giang mai
Bệnh cảm thông thường, cúm, H1N1 (cúm lợn),
Lao và bệnh sán máng.
Theo y học hiện đại. Rau má giúp điều trị tình trạng mệt mỏi, lo lắng, trầm cảm, rối loạn tâm thần, bệnh Alzheimer và cải thiện trí nhớ. Rau má còn được dùng để chữa lành vùng da bị thương, chấn thương và các vấn đề lưu thông máu bao gồm cục máu đông ở chân và giãn tĩnh mạch…
 |
| Rau má có công dụng giúp vết thương lành nhanh hơn./Ảnh: Internet/ https://suckhoeviet.org.vn/ |
Rau má giúp giải nhiệt, hạ sốt, mát gan
- Cây rau má là loại dược thảo có tính hàn (lạnh), tân (cay), khổ (đắng) có tác dụng dưỡng âm, thanh nhiệt, nhuận gan, giải độc… Uống nước rau má xay hoặc sinh tố rau má giúp đẹp da, thanh nhiệt cơ thể. Đây là công dụng thường thấy ở rau má được nhiều người biết đến.
Rau má hỗ trợ và điều trị các bệnh về đường tiêu hóa
Hoạt tính chống viêm nhiễm và chống oxy hóa của lá rau má có tác dụng rõ rệt trong việc cải thiện sức khỏe của ruột và đại tràng.
Rau má cũng giúp cải thiện đáng kể tình trạng táo bón ở cả người lớn và trẻ em.
Rau má hỗ trợ hệ tuần hoàn
Chiết xuất rau má giúp cường hóa thành mạch máu và mao mạch, ngăn ngừa xuất huyết và tối ưu hóa hệ tuần hoàn.
Rau má còn giúp kích thích lưu thông máu, tăng oxy hóa trong các bộ phận cơ thể và các cơ quan nội tạng quan trọng. Từ đó, các bộ phận và cơ quan nội tạng này hoạt động hiệu quả.
Rau má giúp thanh lọc cơ thể
- Rau má có thể kích thích cơ thể thải ra các độc tố, muối, nước và thậm chí là chất béo dư thừa trong cơ thể qua đường tiểu. Quá trình này giúp giảm bớt áp lực đối với thận và nhìn chung giúp thải độc tố nhanh chóng, đồng thời vẫn giữ cơ thể khỏe mạnh và cân bằng dịch.
Rau má tốt cho người bị các bệnh liên quan tới tĩnh mạch
Các chuyên gia cho biết, rau má đặc biệt tốt với người bị các bệnh liên quan đến tĩnh mạch. Các thành phần của rau má có thể giúp giảm sưng và lưu thông khí huyết trong cơ thể, đặc biệt tốt với những người bị bệnh các bệnh như suy giãn tĩnh mạch.
Năm 2001, các nhà khoa học đã tiến hành một nghiên cứu chứng minh công dụng của rau má đối với những người bị các bệnh liên quan đến tĩnh mạch. Người bệnh được cho dùng giả dược hay rau má và được theo dõi trong 4 tuần. Kết quả cho thấy, các triệu chứng như chuột rút, đau nhức, mệt mỏi, sưng, phù chân giảm rõ rệt ở những đối tượng uống rau má.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng ghi nhận rằng dùng rau má khoảng 180mg một ngày có hiệu quả trong việc giảm các triệu chứng liên quan đến cao huyết áp.
Rau má giúp vết thương nhanh lành
Trong rau má chứa triterpenoids – có tác dụng đẩy nhanh quá trình chữa lành vết thương. Đắp rau má giã nhuyễn lên da có thể giảm nhẹ sưng tấy và làm mát vết thương. Đây là phương thuốc cực kì tốt được truyền trong dân gian.
Rau má tăng cường trí nhớ và thị lực
Theo dân gian: Người bệnh lấy 3-5gr rau má sấy khô tán bột, uống chung với sữa. Cách này giúp tăng cường thị lực, khả năng tập trung, hỗ trợ cải thiện trí nhớ.
Ngoài những công dụng trên, rau má còn được dùng để chữa táo bón, vàng da, thổ huyết, tả lỵ, khí hư, bạch đới, mụn nhọt, rôm sảy.
 |
| Ăn rau má mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể./Ảnh: Internet/ https://suckhoeviet.org.vn/ |
Bài thuốc sử dụng rau má
Dưới đây là một số cách dùng loài cây này để chữa bệnh:
Chữa đau bụng, tiêu chảy, lỵ: Rửa sạch 30–40g rau má (lấy toàn bộ cây), thêm ít muối. Bạn có thể ăn sống hoặc luộc.
Chữa đau bụng kinh nguyệt, đau lưng: Hái rau lúc ra hoa, phơi khô, tán nhỏ. Ngày uống 1 lần vào buổi sáng, mỗi lần uống 2 muỗng cà phê.
Chữa vàng da do thấp nhiệt: Sắc uống 30–40g rau má với 30g đường phèn.
Chữa tiểu ra máu: Lấy một nắm rau má và một nắm ích mẫu thảo, rửa sạch, giã nát và vắt lấy nước uống.
Chữa táo bón: Giã 30g cây tươi và đắp vào rốn.
Chữa áp xe vú giai đoạn đầu: Sắc lấy nước rau má và vỏ cau để uống. Bạn có thể pha thêm một chút rượu để tăng hiệu quả.
Chữa lở loét vùng lưng: Cây rửa sạch, giã nát, ép lấy nước cốt hòa với bột nếp thành dạng hồ rồi thoa lên vùng bị tổn thương.
Chữa nhọt: Cây được rửa sạch, giã nát và đắp lên vùng da bị tổn thương.
Chữa chấn thương phần mềm gây sưng nề: Giã nát 20–30g cây tươi, vắt lấy nước, hòa với một chút rượu uống.
Chữa viêm họng và viêm amiđan: Rửa sạch 60g cây tươi, giã nát, ép lấy nước, hòa với một chút nước ấm và uống.
Chữa xuất huyết: Lấy 30–100g cây tươi sắc uống hoặc giã nát vắt lấy nước cốt uống.
Chữa giải ngộ độc thuốc hoặc thực phẩm: Giã nát, vắt lấy nước rau má để uống, có thể pha thêm một chút đường phèn.
Cảm nắng, nhức đầu, chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn: Lấy 1 nắm thảo dược tươi rửa sạch, giã nhuyễn lấy nước cốt pha loãng, thêm vài hạt muối và uống. Lấy bã đắp lên trán và thái dương.
Trẻ biếng ăn, còi cọc, đi ngoài phân sống: Rửa sạch một nắm to rễ cây, để ráo nước, tán bột cho vào cháo hoặc nấu chung với bột gạo.
Giải nhiệt, trị rôm sảy, mẩn ngứa, mát gan lợi tiểu: Rửa sạch 30–100g rau má tươi, giã nát, vắt lấy nước uống hàng ngày hoặc xay nhuyễn bằng máy rồi cho thêm đường vào uống.
Trị sẹo lõm: Bạn lấy cây tươi rửa sạch, sau đó đem đi ngâm trong nước muối loãng khoảng 15 phút rồi vớt ra để ráo. Chia làm 2 phần, 1/2 cho thêm ít đường và uống, nửa còn lại giã nát đắp lên mặt khoảng 15–20 phút, sau đó rửa lại bằng nước sạch.
Trị sẹo lồi: Sau khi rửa sạch, bạn giã nát cây tươi, lọc lấy nước và hòa đều với mật ong. Bạn hãy bôi hỗn hợp này lên vùng da bị sẹo lồi, massage nhẹ nhàng và rửa sạch bằng nước ấm sau 30 phút. Phương pháp này không những loại bỏ sẹo mà còn giúp dưỡng ẩm, tái tạo da và giúp da trẻ trung hơn.
Trị sẹo thâm: Rửa sạch rau má, sau đó đem đi ngâm với nước muối rồi nghiền thành dạng mịn. Vệ sinh vùng da bị sẹo thật sạch rồi lấy rau má đã nghiền đắp lên. Đắp mỗi ngày 2 lần và kiên trì thực hiện liên tục trong 4 tháng. Phương pháp này sẽ giúp làm mờ hầu hết các vết sẹo lâu năm.
Lưu ý: Khi cơ thể ở trạng thái hư hàn, đang bị đau bụng đi ngoài do hàn thì tránh lạm dụng rau má.
Rau má là loại rau vô cùng dễ tìm kiếm và có rất nhiều tác dụng cho đời sống sinh hoạt hàng ngày. Vì vậy, nhờ vào công dụng hữu ích của loại rau này, chúng ta có thể làm đẹp cho bản thân và giúp cơ thể khỏe mạnh hơn mỗi ngày.
 |
| Sử dụng quá nhiều rau má có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn./Ảnh: Internet/ https://suckhoeviet.org.vn/ |
Lưu ý khi sử dụng rau má
Lưu ý khi sử dụng cây rau má
Rau má là loại rau phổ biến, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên người dùng không nên lạm dụng. Chỉ nên uống 1 cốc rau má (tương đương 40g rau má) mỗi ngày và không uống quá 1 tháng. Nếu muốn dùng tiếp hãy ngưng ít nhất nửa tháng.
Những phản ứng dị ứng với rau má có thể gặp bao gồm đỏ da, ngứa hoặc phát ban trên da. Người dùng cũng có thể bị đau bụng, buồn nôn hoặc thải ra phân có màu lạ. Dù các triệu chứng này cũng như việc các hợp chất trong rau má phản ứng với nhau rất ít gặp nhưng bạn cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi dùng rau má.
Những người không nên dùng cây rau má
Phụ nữ mang thai và cho con bú.
Những người đang mong muốn thụ thai.
Người bị tiểu đường: Người bị tiểu đường nên sử dụng ra má ở một lượng vừa phải. Nếu dùng quá nhiều và thường xuyên sẽ làm tăng lượng đường trong máu.
Những người đang sử dụng thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần.
